Odbudowa kaplicy Pana Jezusa w Wilnie – prehistoria
Przed wileńskim kościołem Św. Piotra i Pawła wznosi się zabytkowa kaplica Pana Jezusa, odrestaurowana przy wsparciu Fundacji „Fondas Janukonis”. W jakich okolicznościach powstała ta piękna idea, która przerodziła się w rzeczywistość i już dziś zachwyca mieszkańców oraz gości stolicy?
Od pomysłu do realizacji
W czerwcu 2021 r. z inicjatywy Czesława Okińczyca, sygnatariusza Aktu Niepodległości Litwy, Andrius Janukonis, założyciel Fundacji, spotkał się z Wojciechem Gorlickim, proboszczem parafii św. Apostołów Piotra i Pawła.
Omówili istotne prace potrzebne dla kościoła, społeczności i miasta. Pomysły nieustannie ewoluowały, aż na pierwszy plan wysunął się temat odbudowy barokowej kaplicy, która została zniszczona w czasach sowieckich. Zdecydowano, że warto byłoby przyjrzeć się możliwości odrestaurowania tej historycznej kaplicy.
Na pomoc przyszedł architekt Mieczysław Jagusiński, który żywo interesuje się historią kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła. Zaczął weryfikować fakty i zbierać informacje, które pozwoliły mu przygotować podstawy do projektu renowacji kaplicy Pana Jezusa.
W styczniu 2022 r. Fondas Janukonis i parafia kościelna podpisały umowę na wsparcie renowacji kaplicy. Na podstawie tej umowy fundacja zobowiązuje się do pokrycia 100% kosztów renowacji oraz do pomocy w organizacji projektu i renowacji kaplicy.
Procedury koordynacyjne z odpowiednimi organami państwowymi zajęły dwa lata, a pozwolenie na budowę zostało wydane w 2024 roku. Wiosną tego samego roku rozpoczęto prace nad renowacją kaplicy. 30 czerwca poświęcono fundamenty, a 6 października oficjalnie otwarto kaplicę Pana Jezusa.
Szczere podziękowania dla wszystkich którzy się przyczynili
Renowacja kaplicy połączyła różnych ludzi, bez których projekt ten nigdy by nie powstał. Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy nie szczędzili sił i energii, aby odrestaurować zabytkową kaplicę Pana Jezusa:
Czesław Okińczyc, sygnatariusz Aktu Niepodległości Litwy;
Wojciech Gorlicki, proboszcz parafii;
Marek Rusakiewicz, administrator kościoła;
Mieczysław Jagusiński, architekt;
Darius Czeponis, architekt;
Nerijus Kavaliauskas i Reta Glinskyte – Kavaliauskiene, restauratorzy i rzeźbiarze.
Kaplica – obok miejsca historycznego
Kaplica Pana Jezusa została zburzona w czasach sowieckich, około 1953 roku. Po wybudowaniu mostu Żyrmuńskiego w 1966 r. na skrzyżowaniu z ulicą Antakalnio zostało zbudowane rondo. W związku z tym odbudowa kaplicy w jej dokładnym historycznym miejscu nie jest możliwa.
Według spółki samorządowej Vilniaus Planas, która w 2020 r. zbadała możliwości przebudowy terenu kościoła, odpowiednim miejscem do odbudowy kaplicy Pana Jezusa jest przecięcie osi przecięcie osi obecnej północnej ulicy T. Kosciuškos prowadzącej w kierunku Antakalnis, ulicy prowadzącej z klasztoru i głównego wejścia na przykościelny dziedziniec. W ten sposób, mimo że kaplica znajduje się około 18 metrów od swojej dokładnej historycznej lokalizacji, staje się ona głównym akcentem placu przed kościołem.
„Kościół św. Piotra i Pawła, jeden z najpiękniejszych kościołów w Wilnie, został zbudowany na miejscu świątyni starożytnej litewskiej bogini Mildy. Dwupiętrowa kaplica stoi przed kościołem św. Piotra i Pawła, tuż przy ulicy. Na parterze znajduje się drewniany krzyż, a na pierwszym piętrze – figura Matki Boskiej z sercem przebitym siedmioma mieczami. Nie wiadomo dokładnie, kiedy kaplica została zbudowana. Około połowy XIX wieku kaplica była całkowicie zniszczona, jednak w 1866 roku została odnowiona i dobudowano do niej daszek” – czytamy w książce »Wilno i okolice« z 1937 roku.
